การเปิดตลาดสินค้าเครื่องนุ่งห่ม ภายใต้กรอบ FTA ของไทยกับคู่เจรจามีทั้งที่มีผลบังคับใช้แล้ว และที่ได้ข้อสรุปในการเจรจาแล้วแต่ยังไม่ได้มีการลงนามของผู้นำประเทศคู่เจรจา ในปัจจุบันมี 5 ประเทศ ได้แก่ ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ จีน อินเดีย และญี่ปุ่น(ยังไม่ได้มีการลงนาม) โดยได้มีการเจรจาลดภาษีนำเข้าสินค้าเครื่องนุ่งห่ม(เสื้อผ้าสำเร็จรูปและเครื่องนุ่งห่มอื่นๆ) กับทุกประเทศ ยกเว้นในกรอบ FTA ไทย-อินเดีย ซึ่งยังมิได้มีการเปิดตลาดสินค้าเครื่องนุ่งห่มใน 82 รายการที่ได้ลดภาษีไปแล้ว สำหรับการลดภาษีเครื่องนุ่งห่มในกรอบอื่นๆ เป็นการลดแบบ normal track คือการทยอยลดภาษีลง สรุปได้ดังนี้
1. เสื้อผ้าสำเร็จรูป
1.1 เสื้อผ้าสำเร็จรูปทำจากฝ้าย
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลีย ฝ่ายไทยจะทยอยลดภาษีให้เป็น 0 ในปี 2009 และ 2015 นิวซีแลนด์ ลดให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2012
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ จะทยอยลดภาษีให้ไทย และเป็น 0 ในปี 2015 ยกเว้น เสื้อผ้าอื่นๆ ของบุรุษและเด็กชายทำด้วยฝ้าย (พิกัด 6211.32.10) ซึ่งออสเตรเลียมีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010
1.2 เสื้อผ้าสำเร็จรูปทำจากใยประดิษฐ์
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลีย ฝ่ายไทยจะทยอยลดให้เป็น 0 ในปี 2009 และ 2015 นิวซีแลนด์ ลดให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2012
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ จะทยอยลดภาษีเป็น 0 ในปี 2015 ยกเว้น เสื้อผ้าอื่นๆ ของบุรุษและเด็กชายทำด้วยเส้นใยประดิษฐ์ (พิกัด 6211.33.10) ซึ่งออสเตรเลียมีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010
1.3 เสื้อผ้าสำเร็จรูปทำจากไหม
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลีย ฝ่ายไทยจะทยอยลดให้เป็น 0 ในปี 2009 และ 2015 นิวซีแลนด์ ลดให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2012
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ จะทยอยลดภาษีเป็น 0 ในปี 2015 ส่วนจีนลดให้เป็น 0 ในปี 2010
1.4 เสื้อผ้าสำเร็จรูปทำจากขนสัตว์
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ ฝ่ายไทยจะทยอยลดภาษีให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010 และ
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ จะทยอยลดภาษีเป็น 0 ในปี 2015 ยกเว้น เสื้อผ้าอื่นๆ ของบุรุษและเด็กชาย ทำด้วยขนแกะหรือขนละเอียดของสัตว์ (พิกัด 6211.31.10) ซึ่งออสเตรเลียมีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010
1.5 เสื้อผ้าสำเร็จรูปทำจากวัตถุทออื่นๆ
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลีย ฝ่ายไทยทยอยลดภาษีให้เป็น 0 ในปี 2009 2010 และ 2015 นิวซีแลนด์ ลดให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2012
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลีย จะทยอยลดภาษีเป็น 0 ในปี 2008 2010 และ 2015 ยกเว้น เสื้อผ้าทำด้วยผ้าถักฯ ที่อาบซึม เคลือบด้วยยางพลาสติกหรือของอื่นๆ (พิกัด 6113.00.12) ซึ่งออสเตรเลียมีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว นิวซีแลนด์ ลดภาษีเป็น 0 ในปี 2015 จีนลดให้เป็น 0 ในปี 2010
1.6 เสื้อผ้าเด็กอ่อน
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลีย ฝ่ายไทยจะทยอยลดภาษีให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2015 ยกเว้นเฉพาะเสื้อผ้าส่วนเพิ่มของเสื้อผ้าและของที่ใช้ประกอบกับเครื่องแต่งกายเด็กเล็ก(พิกัด 6111 และ 6209) ลดเป็น 0 ทันที นิวซีแลนด์ ลดให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดเป็น 0 ในปี 2010 และ 2012
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลีย จะทยอยลดภาษีเป็น 0 ในปี 2010 และ2015 ยกเว้น เฉพาะเสื้อผ้าส่วนเพิ่มของเสื้อผ้าและของที่ใช้ประกอบกับเครื่องแต่งกายเด็กเล็ก(พิกัด 6111 และ 6209) ซึ่งออสเตรเลียมีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว นิวซีแลนด์ จะลดภาษี เป็น 0 ในปี 2015 ยกเว้น ผ้าอ้อม ชนิดที่เป็นผ้าถัก(พิกัด 6111) และชนิดผ้าทอ(พิกัด6209) ซึ่งนิวซีแลนด์มีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว จีนลดให้เป็น 0 ในปี 2010
2. เครื่องยกทรง รัดทรง และส่วนประกอบ
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลีย ฝ่ายไทยจะทยอยลดภาษีให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2015 นิวซีแลนด์ ลดให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2012
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลีย จะทยอยลดภาษีเป็น 0 ในปี 2010 และ 2015 นิวซีแลนด์ ลดภาษีเป็น 0 ในปี 2015 ยกเว้น ส่วนประกอบที่ทำขึ้นเสริมตรงไหล่ (พิกัด 6212.90.11) นิวซีแลนด์มีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว จีนลดให้เป็น 0 ในปี 2010
3. ถุงเท้าและถุงน่อง
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลีย ฝ่ายไทยจะทยอยลดภาษีให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2015 นิวซีแลนด์ ลดให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลีย ลดเป็น 0 ในปี 2010 และ 2015 นิวซีแลนด์ ลดภาษีเป็น 0 ในปี 2015 ยกเว้น ถุงเท้าผู้หญิงที่เป็นอีลาสติก (พิกัด 6115.20.01) ซึ่งนิวซีแลนด์มีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว จีนลดให้เป็น 0 ในปี 2010
4. ถุงมือผ้า
- ไทยลดภาษีให้คู่เจรจา สำหรับออสเตรเลีย ฝ่ายไทยจะลดภาษีให้เป็น 0 ทันทีเมื่อความตกลงมีผลบังคับใช้ นิวซีแลนด์ จะทยอยลดให้เป็น 0 ในปี 2015 จีน ลดให้เป็น 0 ในปี 2010 และ 2012
- คู่เจรจาลดภาษีให้ไทย โดยออสเตรเลียมีอัตราภาษีเป็น 0 อยู่แล้ว ส่วนนิวซี-แลนด์จะทอยลดภาษีให้เป็น 0 ในปี 2015 จีนลดให้เป็น 0 ในปี 2010
ข้อวิเคราะห์
สินค้าเครื่องนุ่งห่ม ที่มีการเปิดตลาดภายใต้กรอบ FTA ไปแล้วนั้น โดยภาพรวมแล้วคู่เจรจาได้มีการเปิดตลาดในลักษณะต่างตอบแทน และสุดท้ายมีอัตราภาษีเป็นศูนย์ แม้ว่าการลดภาษีจะต้องใช้เวลาหลายปี แต่โดยที่ประเทศคู่เจรจา FTA กับไทยส่วนใหญ่อัตราภาษีของสินค้าเสื้อผ้าสำเร็จรูปและเครื่องนุ่งห่ม มีอัตราค่อนข้างสูง กล่าวคือ ออสเตรเลีย ร้อยละ 25 นิวซีแลนด์ ร้อยละ 19 และจีน ร้อยละ 16-25 จึงเป็นประโยชน์กับไทยที่ช่วยให้มีต้นทุนต่ำลงเมื่อเทียบกับคู่แข่งขันที่ยังไม่ได้มีการทำความตกลงเขตการค้าเสรีกับคู่เจรจา FTA ของไทยดังกล่าว
อย่างไรก็ตาม การทำความตกลงเขตการค้าเสรีในปัจจุบันได้ขยายจำนวนเพิ่มขึ้นมาก ประเทศต่าง ๆ มีการจับคู่เจรจา เพื่อสร้างโอกาสทางการค้า และแสวงหาผลประโยชน์ร่วมกัน ประกอบกับประเทศคู่แข่งขันของไทย เช่น จีน และอินเดีย มีต้นทุนค่าแรงงานต่ำ และได้มีการปรับ/พัฒนาศักยภาพอย่างต่อเนื่อง จึงอาจส่งผลกระทบต่อศักยภาพในการแข่งขันของไทยในระยะต่อไป ดังนั้น ผู้ผลิตในอุตสาหกรรมนี้จึงต้องเร่งปรับตัวเพื่อเพิ่มศักยภาพในการการผลิตและการตลาดต่างประเทศ ตลอดจนการพยายามลดต้นทุน เพิ่มนวัตกรรมใหม่ๆ ผลิตสินค้าที่มีรูปแบบมีความแตกต่าง/หลากหลาย มีคุณภาพที่ได้มาตรฐานสากล รวมทั้งควรมีการกำหนดมาตรฐานของสินค้าที่บังคับด้านความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ที่สวมใส่ ทั้งที่ผลิตในประเทศและที่นำเข้า เพื่อป้องกันสินค้าในกลุ่มเครื่องนุ่งห่มที่ราคาถูกและด้อยคุณภาพ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อผู้บริโภค เช่น สารเคมีตกค้าง ที่เป็นอันตรายกับผิวหนังเมื่อผู้บริโภคสวมใส่ อาจแพ้สารเคมีและรุนแรงในระดับที่เป็นมะเร็งได้ โดยเฉพาะเสื้อผ้าเด็กและชุดชั้นในสตรีต้องระมัดระวังเป็นอย่างยิ่ง
สรุปการเปิดตลาดสินค้าเครื่องนุ่งห่ม ภายใต้กรอบ FTA
1. การเปิดตลาดภายใต้กรอบเจรจา FTA ของไทยกับคู่เจรจา ซึ่งมีทั้งที่มีผลบังคับใช้แล้ว และที่เจรจาเสร็จแล้ว รวม 5 ประเทศ คือ ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ จีน อินเดีย และ ญี่ปุ่น โดยได้มีการเจรจาลดภาษีสินค้าเครื่องนุ่งห่มกับทุกประเทศ ยกเว้น ในกรอบ FTA ไทย-อินเดีย ที่สินค้าเครื่องนุ่งห่มยังไม่ได้รวมอยู่ในการเปิดตลาด 82 รายการที่เร่งลดภาษีไปแล้ว
2. สินค้าเครื่องนุ่งห่มประกอบด้วย เสื้อผ้าสำเร็จรูป เครื่องยกทรง รัดทรง และส่วน ประกอบ ถุงเท้าและถุงน่อง และถุงมือผ้า โดยการเปิดตลาดจะเป็นการทยอยลดภาษีและอัตราภาษีสุดท้ายของการทยอยลดภาษีจะเป็นศูนย์ รวมทั้งระยะเวลาในการลดภาษีจะเท่ากันหรือใกล้ เคียงกันทั้งของฝ่ายไทยและประเทศคู่เจรจา
3. ไทยจะทยอยลดภาษีให้คู่เจรจาเป็น 0 ในปี 2009-2015 เช่นเดียวกับที่ประเทศคู่เจรจาทยอยลดภาษีให้ไทย และเป็น 0 ในปี 2008-2015
4. ข้อวิเคราะห์ สินค้าเครื่องนุ่งห่ม ที่มีการเปิดตลาดภายใต้กรอบ FTA ไปแล้วนั้น โดยภาพรวมแล้ว คู่เจรจาได้มีการเปิดตลาดในลักษณะต่างตอบแทน และสุดท้ายมีอัตราภาษีเป็นศูนย์ แม้ว่าการลดภาษีจะต้องใช้เวลาหลายปี แต่โดยที่ประเทศคู่เจรจา FTA กับไทยส่วนใหญ่อัตราภาษีของสินค้าเสื้อผ้าสำเร็จรูปและเครื่องนุ่งห่ม มีอัตราค่อนข้างสูง กล่าวคือ ออสเตรเลีย ร้อยละ 25 นิวซีแลนด์ ร้อยละ 19 และจีน ร้อยละ 16-25 จึงเป็นประโยชน์กับไทยที่ช่วยให้มีต้นทุนต่ำลงเมื่อเทียบกับคู่แข่งขันที่ยังไม่ได้มีการทำความตกลงเขตการค้าเสรีกับคู่เจรจา FTA ของไทยดังกล่าว
อย่างไรก็ตาม การทำความตกลงเขตการค้าเสรีในปัจจุบันได้ขยายจำนวนเพิ่มขึ้นมาก ประเทศต่าง ๆ มีการจับคู่เจรจา เพื่อสร้างโอกาสทางการค้า และแสวงหาผลประโยชน์ร่วมกัน ประกอบกับประเทศคู่แข่งขันของไทย เช่น จีน และอินเดีย มีต้นทุนค่าแรงงานต่ำ และได้มีการปรับ/พัฒนาศักยภาพอย่างต่อเนื่อง จึงอาจส่งผลกระทบต่อศักยภาพในการแข่งขันของไทยในระยะต่อไป ดังนั้น ผู้ผลิตในอุตสาหกรรมนี้จึงต้องเร่งปรับตัวเพื่อเพิ่มศักยภาพในการการผลิตและการตลาดต่างประเทศ ตลอดจนการพยายามลดต้นทุน เพิ่มนวัตกรรมใหม่ๆ ผลิตสินค้าที่มีรูปแบบมีความแตกต่าง/หลากหลาย มีคุณภาพที่ได้มาตรฐานสากล รวมทั้งควรมีการกำหนดมาตรฐานของสินค้าที่บังคับด้านความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ที่สวมใส่ ทั้งที่ผลิตในประเทศและที่นำเข้า เพื่อป้องกันสินค้าในกลุ่มเครื่องนุ่งห่มที่ราคาถูกและด้อยคุณภาพ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อผู้บริโภค เช่น สารเคมีตกค้าง ที่เป็นอันตรายกับผิวหนังเมื่อผู้บริโภคสวมใส่ อาจแพ้สารเคมีและรุนแรงในระดับที่เป็นมะเร็งได้ โดยเฉพาะเสื้อผ้าเด็กและชุดชั้นในสตรีต้องระมัดระวังเป็นอย่างยิ่ง
*ตารางการลดภาษีเครื่องนุ่งหม่ตามกรอบความตกลงเขตการค้าเสรีต่างๆ ของไทย
-------------------------------------------
กลุ่มงานวิเคราะห์สินค้าอุตสาหกรรม 2
สำนักวิเคราะห์สินค้าอุตสาหกรรม
กรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ